عفونت های واژن از جمله مشکلات شایعی است که برخی از بانوان در طول زندگی خود با آن مواجه می شوند. این عفونت ها می توانند از طریق باکتری ها، قارچ ها یا ویروس ها به واژن وارد شوند و علائمی مانند خارش، سوزش، ترشحات غیرعادی و التهاب را ایجاد کنند. درمان این عفونت ها بسته به نوع و شدت عفونت متغیر است و می تواند شامل مصرف داروهای ضد باکتری، ضد قارچ یا ضد ویروسی، استفاده از کرم یا قرص واژینال، استفاده از اسپری ها و غیره باشد. همچنین، اهمیت رعایت بهداشت واژن در جلوگیری از عفونت های واژن نقش بسیار مهمی دارد.
انواع عفونت واژن
انواع عفونت واژن شامل عفونت قارچی، عفونت باکتریایی و عفونت انگلی میشود. عفونت قارچی یا مخمری عموما توسط قارچی به نام candida albicans ایجاد میشود و با علائمی مانند خارش، سوزش و ترشحات سفید و کرم درون واژن همراه است. ویروس باکتریایی نیز به علت ناهنجاری در تعادل باکتری‌ها و رشد بیش از اندازه آنها در واژن رخ می‌دهد و ممکن است با علائمی نظیر ترشحات با بوی نامطبوع، خارش و سوزش همراه باشد. عفونت های انگلی که ناشی از یک انگل پرتوزایی است، می تواند از طریق مقاربت جنسی منتقل شود و معمولا علائم خاصی به همراه ندارد.
علل بروز عفونت واژن
عفونت واژن یک مشکل شایع در زنان است که میتواند به علت‌های گوناگونی از جمله تغییرات هورمونی، استرس، ضعف سیستم ایمنی، استفاده از ضدعفونی کننده‌ها، استفاده از لوازم غیر بهداشتی، استفاده از لوازم بهداشتی مشترک، مصرف بیش از اندازه از غذاهای شیرین، شستشوی نامناسب ناحیه تناسلی و یا انتقال عفونت از همسر به وجود آید. در ادامه به توضیح برخی از عوامل مهم بروز عفونت های واژن می پردازیم.
کاهش اسیدیته (افزایشpH در واژن) : وقتی اسیدیته در واژن کاهش می یابد، تعداد باکتری های محافظ (لاکتوباسیل) که به طور عادی در واژن قرار دارند کاهش می یابد که به همین دلیل تعداد باکتری هایی که می توانند باعث عفونت شوند افزایش می یابد.
بهداشت نامناسب: وقتی بهداشت در ناحیه تناسلی رعایت نشود، به مرور زمان تعداد باکتری ها افزایش می یابد و باعث می شود عفونت های باکتریایی افزایش یابد.
لباس زیر تنگ و چسبان: لباس های زیر تنگ میتواند باعث ترشح واژن شود که این حالت می تواند رشد باکتری ها را ترغیب کند.
آسیب بافت: اگر بافت های لگنی دچار آسیب دیدگی شده باشند، سیستم ایمنی بدن ضعیف می شود و باکتری ها در واژن افزایش می یابد. برخی از این آسیب ها می تواند ناشی از تومورها، جراحی، پرتودرمانی یا ناهنجاری های ساختاری مانند نقص هنگام تولد یا فیستول ( بیماری در اثر ایجاد اتصال غیرطبیعی میان بافت های گوناگون ناحیه‌ی مقعد رخ می‌دهد) باشد.
عفونت واژن در چه افرادی بروز می کند؟
به وجود آمدن این عارضه در بانوان یک مشکل شایع و متداول است که به همین دلیل نمیتوان به صورت قطعی گفت چه افرادی دچار این عفونت ها میشوند. اما بروز عفونت های واژن در برخی موارد تشدید می شود که در ادامه به بررسی آن ها میپردازیم.
زنان در زمان باروری
تغییرات هورمونی بدن بانوان در دوره های قاعدگی و قبل آن یا در دوران بارداری می تواند باعث کاهش اسیدیته در واژن شود. همانطور که در بالاتر گفته شد کاهش اسیدیته باعث رشد باکتری های در واژن می شود. همچنین لازم است بدانید استفاده مکرر و طولانی مدت از تامپون ها می تواند منجر به عفونت شود. تامپون ها به دلیل ایجاد محیطی گرم و مرطوب در واژن موجب رشد باکتری ها می شوند.
خانم ها در دوران یائسگی
پس از پدیده یائسگی در بانوان، سطح استروژن بدن کاهش می یابد. در نتیجه، بافت های داخل واژن نازک تر، خشک تر و شکننده تر می شوند که ممکن است زخم در واژن شکل بگیرد و دسترسی به باکتری ها را فراهم کند.
بی اختیاری ادرار
بانوانی که بی اختیاری ادرار دارند معمولا نمی توانند بهداشت ناحیه تناسلی خود را به درستی رعایت کنند. از آنجایی که رعایت بهداشت واژن و ناحیه تناسلی در ایجاد عفونت ها و بیماری ها نقش مهمی دارد، بانوان مبتلا به این عارضه در خطر عفونت های واژنی هستند.
علائم عفونت واژن
یکی از اولین نشانه های عفونت های واژن افزایش ترشحات همراه با بوی نامطبوع است. این ترشحات با حالت طبیعی متفاوت است زیرا با خارش، قرمزی و گاهی سوزش یا درد در ناحیه تناسلی همراه است. برخی از این عفونت ها می توانند رابطه جنسی و ادرار را دردناک کرده و باعث مختل شدن زندگی بانوان شود. همچنین ممکن است در برخی موارد نادر، پوست اطراف دهانه واژن و مجرای ادرار به هم بچسبند. با این حال، در بیشتر اوقات علائم بسیار خفیف است.
دکتر نشمیل امجدی پور متخصص جراحی های زیبایی زنان و زایمان با سال ها تجربه در خدمت مراجعین محترم هستند. شما می توانید جهت مشاوره و ویزیت حضوری با شماره های داخل سایت با مطب ایشان ارتباط برقرار کنید.
تشخیص عفونت های واژن
برای تشخیص عفونت های واژن، پزشکان معمولا از روش های مختلفی استفاده می کنند،که شامل بررسی نمونه های ترشحات واژنی و همچنین آزمایشات خون و ادرار میشود. هدف از تشخیص عفونت های واژن، تعیین دقیق نوع عفونت و انتخاب درمان مناسب برای رفع علائم و جلوگیری از مشکلات احتمالی دیگر است. همچنین ما در ادامه به توضیح روش های دیگری از تشخیص این عارضه می پردازیم.
سابقه پزشکی: به منظور تعیین علت بروز عفونت، پزشک در مورد ترشحات (در صورت وجود)، در مورد علل احتمالی علائم سوالاتی را می پرسد که به شرح زیر میباشد:
- آیا از لوسیون یا کرم (داروهای خانگی) برای تسکین علائم استفاده شده است؟
- آیا بیمار سابقه ابتلا به عفونت های واژن یا عفونت های مقاربتی (STI) را دارد؟
- عفونت های واژن از چه زمانی آغاز شده است؟
- آیا بیمار شرکای جنسی و رابطه جنسی پرخطر متعددی دارد؟
- آیا ترشحات با خارش، سوزش یا درد در ناحیه تناسلی همراه بوده است؟
- چه زمانی علائم مربوط به دوره قاعدگی بروز می کند؟
- آیا ترشحات دائمی است؟
- آیا قبلا ترشحات غیرطبیعی رخ داده است؟
- آیا درد در حین رابطه جنسی احساس می شود؟
معاینه لگن: متخصص زنان ممکن است معاینه لگن را نیز انجام دهد. در طی این معاینه، بعد از چکاپ کلی لگن،نمونه ای از ترشحات واژن را جمع آوری کرده و این نمونه را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می فرستد.
روش های موثر در پیشگیری از ابتلا به عفونت واژن
یافتن روش های موثر برای پیشگیری از این عفونت ها می تواند به حفظ سلامت و بهبود کیفیت زندگی زنان کمک کند. یکی از راه های مهم در این زمینه، حفظ بهداشت شخصی است. شستشوی منظم و ملایم قسمت های خارجی واژن با آب و صابون بدون الکل و استفاده از لوازم بهداشتی شخصی مناسب، می تواند از بروز عفونت ها جلوگیری کند. همچنین، استفاده از لباس های مناسب و تمیز، جلوگیری از استفاده از لوازم اشتراکی و تغییر منظم پد و برس های بهداشتی نیز به پیشگیری از عفونت واژن کمک می کند.
درمان قطعی عفونت واژن
درمان عفونت واژن بسته به نوع آن عفونت متغیر است. لازم به ذکر است که بانوان باید از مصرف خودسرانه دارو و خوددرمانی هنگام مواجهه با بیماری های زنانه از جمله عفونت واژن خودداری کنند. از جمله درمان های مناسب برای درمان عفونت واژن عبارتند از :
رعایت بهداشت ناحیه تناسلی
تمیز و خشک کردن ناحیه تناسلی، به درمان عفونت کمک می کند. می بایست از مصرف صابون های قوی یا معطر و محصولات موضعی غیرضروری (مانند اسپری های بهداشتی زنانه) خودداری شود.
مصرف داروها
این امر توسط پزشک متخصص زنان تشخیص داده می شود و بسته به نوع عفونت دارو های متنوعی برای شما در نظر گرفته میشود. داروهایی که ممکن است پزشک تجویز کنند عبارتند از :
- قرص مترونیدازول به صورت کرم، ژل و قرص یا کرم و ژل کلیندامایسین برای درمان عفونت های باکتریایی
- قرص مترونیدازول یا تینیدازول برای تریکومونیازیس(بیماری مقاربتی)
- کرم یا شیاف های ضد قارچی برای عفونت های مخمری
- کرم یا قرص استروژن برای درمان خشکی واژن
سخن آخر
با توجه به حساسیت بافت های واژن و اهمیت مراقبت های لازم از آن نیاز است که بانوان هر ساله به منظور اطمینان از سلامت ناحیه تناسلی و واژن خود به یک متخصص زیبایی زنان مراجعه کنند. از آنجایی که عفونت های واژن یکی از بیماری های بسیار شایع در بین اغلب خانم ها می باشد باید توجه ویژه ای به این مساله داشت.